Je fiets is een beetje zoals je partner. Je deelt er super leuke momenten mee, maar je moet de relatie onderhouden.
Vooral bij het kuisen van de fiets knelt bij velen het schoentje een beetje. Het is niet leuk, en je bent vaak al moe na je ritje, maar wil je een paar bezoekjes aan je fietsenmaker of ons atelier uitsparen, dan pak je het best toch meteen goed aan. Want beter onderhoud betekent minder kosten en minder onderdelen vervangen, wat dan ook weer beter is voor onze natuur! Wij leggen je in 6 stappen uit hoe je zelf je fiets grondig kan kuisen in slechts 30 minuten tijd.
- Een emmer lauw of warm water (of de tuinslang)
- 2 doekjes of ‘vodden’ (of een spons)
- 2 handdoeken om te drogen (of een compressor met perslucht)
- Een borsteltje voor de ketting en cassette
- Ontvetter(s)
- Smeermiddel
- Fietsmontagestand
Nog voor je gaat afspoelen, begin je natuurlijk met het klaarzetten van alles wat je nodig hebt. Ik gebruik altijd een fietsmontagestand. Is dat absoluut noodzakelijk? Neen, maar het maakt de klus een pak eenvoudiger en comfortabeler. Je hoeft je niet nodeloos te bukken en je kan moeiteloos met de pedalen draaien.
Begin niet met allerlei producten op je fiets te spuiten, vooraleer je hem al even goed hebt afgespoeld met de tuinslang, of nat gemaakt met een doek of spons. Met stap 1 wacht je trouwens best niet te lang, want hoe langer je wacht, hoe meer het vuil aan je kader en ketting/cassette zal “aankoeken”. Meestal als ik zelf thuis kom van een ritje, neem ik eerst een warm bad of een verfrissende douche, en nadien begin ik er meteen aan. Even doorbijten, maar dan ben ik er wel meteen vanaf.
PS: Voor de duidelijkheid: een tuinslang is geen hogedrukreiniger! Die laatste laat je best in de garage staan. Je kan namelijk bepaalde onderdelen beschadigen en het vet uit je lagers spuiten.
Waar ik nadien mee aan de slag ga, is met mijn ketting. In principe maakt het niet veel uit of je eerst je ketting en cassette, of eerst je frame kuist. Na droge ritten in de zomer is het kuisen van je frame misschien zelfs niet nodig, dat kies je zelf. Maar waarom eerst de ketting? Zo kan het product even intrekken terwijl ik nadien mijn frame kuis.
Ik gebruik steeds twee soorten ontvetters. Eentje voor ketting, derailleur en cassette (en eventueel schijfremmen als je die hebt), en een andere voor het frame. Gebruik je liever afwasmiddel als ontvetter? Ook dat is een optie. Afwasmiddel is minder agressief dan de traditionele ontvetter, dus wanneer je fiets niet erg vuil is, zal dat ook volstaan.
Mijn ketting zeep ik in met een doek of spons, voor de cassette en derailleur gebruik ik een borsteltje. Ga zeer goed tussen de verschillende kroontjes van je cassette, want al dat vuil dat daar tussen zit, wil je er natuurlijk uit. Bij een erg vuile ketting kan het zijn dat je ze twee keer dient te ontvetten.
Belangrijk: gebruik je wax (squirt lube of iets anders) als smeermiddel voor je ketting? Dan is ontvetten niet noodzakelijk. Gewoon met een natte doek het vuil van je ketting schoonvegen volstaat. Wax werkt namelijk vuilafstotend, waardoor het vuil niet in je ketting kruipt. Je cassette ontvet je wel best altijd.
Als je ketting, cassette en derailleur ingespoten/ingezeept zijn met ontvetter, laat je ze even zo rusten. Wat ik daarna doe, is mijn wielen er even uithalen. Niet noodzakelijk, maar eenvoudiger voor het schoonmaken van je frame en remblokjes.
Zoals al gezegd, deze stap is niet altijd nodig. Na een droge en stofvrije rit zal je frame nagenoeg proper blijven. Langs de andere kant duurt deze stap niet zeer lang, en het is toch mooi meegenomen om steeds op een volledig propere fiets te starten.
Net als bij je ketting, neem je nu de ontvetter voor je frame, je doet een beetje op je doekje of spons (neem best een andere dan die voor de ketting), en zeept heel je frame in. Belangrijk hierbij is dat je zeker de remblokjes niet vergeet. Daar kruipt vaak vuil tussen, en dat vuil maakt krassen op je wielen. Om goed aan je remblokjes te kunnen, haal je dus best de wielen eruit, zoals hierboven beschreven. Zeep ook best je wielen even in.
Ondertussen heeft je ontvetter goed kunnen intrekken op je ketting , derailleur en cassette, en dus kunnen we alles weer afspoelen. Wat is het voordeel van een emmer (warm of lauw) water? Warm water werkt beter in op vuil, en zal sneller weer opdrogen dan het koude water van de tuinslang. Beiden hebben dus hun eigen voordelen, maar vooral de keuze die voor jou het makkelijkst is.
Je zou het vooraf niet zeggen, maar dit is misschien wel de belangrijkste stap in het hele proces. Niet zo zeer voor je frame, die overleeft dat wel, maar je ketting, cassette en derailleur moeten best kurkdroog zijn. Indien niet is roesten van je onderdelen onvermijdelijk, en zal de levensduur ervan sterk afnemen. Denk dus niet dat het werk erop zit als alles proper oogt. Nog eventjes, we zijn er bijna!
Heb je thuis een compressor met perslucht? Dan heb je geluk, want dat is natuurlijk de snelste manier om je fiets droog te krijgen. Let wel op dat je (net zoals bij de hogedrukreiniger) niet het vet uit je lagers spuit, of net het water in de lagers spuit. Geen compressor (zoals ik)? Dan zal je het met enkele handdoeken of microvezeldoeken moeten redden. Opnieuw gebruik ik er eentje voor het frame (+ wielen), en een andere voor ketting/cassette/derailleur.
Tijdens deze stap bepaal je of het nodig is om al dan niet nog eens met ontvetter over je ketting te gaan. In de ideale wereld komt er helemaal geen vuil meer van de ketting af op je handdoek. Is dit wel het geval, ontvet je best nog even, en spoel je de ketting weer af. Normaal gezien zal het nu wel volstaan. Zet je wielen weer op je fiets, en droog deze ook weer af. Alles droog en proper? Mooi, tijd voor de laatste stap!
Om je ketting al meteen klaar te stomen voor de volgende rit, gaan we ze terug smeren. Gebruik je geen standaard smeermiddel, maar iets op basis van wax? Dan heb je de ketting dus niet ontvet, en is bijsmeren ook niet altijd nodig.
Met het traditionele smeermiddel doen we dit wel elke keer. Een ketting smeren heeft wellicht iedereen al wel eens gedaan. Flesje open, en op elke schakel van je ketting een druppeltje vet, zodat ze overal lekker vettig aanvoelt. Gebruik je een spuitbus? Pas dan op dat er geen vet verzeild geraakt op je remblokken, remschijf en/of velgen (indien velgremmen). Daarna draai ik altijd even met de pedalen en ga ik even de verschillende versnellingen af. Als je geen vreemde geluidjes hoort, is je fiets klaar voor de volgende rit!
Ik ben Tom Stouthuysen en werk al sinds 2013 voor Decathlon België. Ik begon als verkoper in de winkel van Olen, en werk nu al een paar jaar voor het nationale communicatieteam. Wie onze artikels regelmatig leest, is vast al wel een tekst van mij tegen gekomen, want schrijven is iets wat ik heel graag doe.
Mijn favoriete sporten zijn tennis en fietsen (uiteraard). Sport is altijd al een passie van mij geweest, en ik ben dan ook zeer blij dat ik van mijn passie mijn beroep heb kunnen maken!