De zijwieltjes zijn er al hele tijd af en je kind is oud genoeg om mee te fietsen in het verkeer. Tijd om hem een paar zaken te leren. Je kind moet immers enkele regels kennen voordat je met hem op straat gaat fietsen.
Het moment is daar! Je voelt dat je kind er klaar voor is om samen met jou op de openbare weg te fietsen. Voordat je hem meeneemt het verkeer in, moet je een paar zaken nagaan en je kind enkele dingen leren.
1/ Vanaf wanneer kan je je kind zelfstandig naast jou laten fietsen in het verkeer?
2/ Vanaf welke leeftijd kan een kind veilig zelfstandig fietsen in het verkeer?
3/ Hoe pak je het aan om je kind te leren fietsen in het verkeer?
4/ Wat zijn de regels voor fietsen in groep?
5/ Welke veiligheidsregels moet je kind kennen om goed te fietsen in het verkeer?
Eerste stap: ga na of je kind voldoende fietsvaardigheid heeft en eraan toe is om alleen te fietsen op straat.
Volgende stap: breng je kind enkele elementaire verkeersregels bij. Om met een gerust hart de grote stap te wagen, herhaal je alles wat hij moet weten voor je de weg op gaat.
Volg de gids!
Voordat je nog maar overweegt om samen met je kind het verkeer in te gaan, moet je jezelf een cruciale vraag stellen. Is je kind in staat om op de goede manier te reageren zodat hij zichzelf beschermt tegen de risico's van het verkeer? Het is een absolute voorwaarde dat je kind over voldoende fietsvaardigheid beschikt. Dat leggen we even uit, met een waarschuwing:
Om er zeker van te zijn dat hij over voldoende fietsvaardigheid beschikt om zelfstandig naast jou te fietsen op een tweerichtingsbaan, beantwoord je de volgende vragen:
- Kan je kind zelfstandig en zonder te zwabberen vertrekken met zijn fiets?
- Kan hij zijn 2 remmen correct gebruiken en op een precieze plaats stoppen?
- Kan hij gemakkelijk een arm uitsteken om aan te geven dat hij wil inslaan?
Als je op alle vragen "ja" kon antwoorden, beschikt je kind over voldoende fietsvaardigheid.
Als je kind nog niet goed genoeg kan fietsen, oefen je samen met hem in een park, rustige wijk of voetgangerszone, of laat je je kind op het trottoir fietsen als het er niet te druk is. Tot de leeftijd van 10 jaar mogen kinderen immers altijd op het trottoir fietsen.
Omdat kinderen nog niet hetzelfde waarnemingsvermogen hebben als volwassenen, moeten ze een bepaalde leeftijd hebben bereikt voordat ze zelfstandig kunnen fietsen in de stad.
Een kind schat gevaren anders in dan een volwassene: zijn gezichtsveld is 30% kleiner dan dat van een volwassene. Bovendien is het voor kinderen jonger dan 10 jaar moeilijk om afstanden en snelheden in te schatten en de juiste beslissingen te nemen.
Ze missen het beoordelingsvermogen en de noodzakelijke vaardigheden om obstakels zoals voetgangers, andere fietsers en auto's te vermijden. Ze anticiperen niet en hebben veel meer moeite met het lokaliseren van geluiden.
Om die redenen raden we dus aan een kind nooit alleen op de fiets te laten rijden voordat het 10 jaar (of zelfs 12 jaar) is.
Kinderen tot 10 jaar mogen op het trottoir fietsen. Vanaf 8 jaar kan je geleidelijk starten met fietsen op de weg, een fietspad is dan ideaal om te oefenen.
Het platteland en de stad, twee verschillende omgevingen om te verkennen met je kind en hem zelfstandig te leren fietsen, in zijn eigen tempo.
Door samen met jou op een fietspad te fietsen kan je kind wennen aan het lawaai van het verkeer en de belangrijkste verkeersborden leren: stop, stoplicht, verboden in te rijden. Je hoeft hem niet het hele verkeersreglement te leren, toon hem onderweg gewoon de belangrijkste verkeersborden en leg uit wat ze betekenen.
Je kan je kind ook laten oefenen met fietsen door rustige landelijke wegen uit te kiezen. Dat heeft als voordeel dat je kind leert waar hij moet rijden op de rijbaan. Zo kan je hem uitleggen dat hij goed rechts moet houden, ook in bochten.
Als je een landelijke weg uitkiest, kan het nuttig zijn je kleine fietser eerst even te briefen. Zeg hem dat een passerende vrachtwagen een luchtstroom veroorzaakt. Op die manier wordt hij niet verrast door het gevoel en kan hij er zelfs op anticiperen.
Heeft jouw kleine fietser voldoende fietsvaardigheid en kan hij goed rechts houden? Dan moet je hem alleen nog de regels voor fietsen in groep uitleggen:
Het algemeen principe is dat fietsers achter elkaar moeten rijden, tenzij de groep meer dan 8 fietsers telt: dan mogen ze per 2 naast elkaar fietsen. Maar nooit 2 fietsers naast elkaar vooraan.
Voor veilig fietsen en om niet verrast te worden als de fietser voor je plots remt, moet je een afstand van ongeveer twee meter bewaren tot de fiets voor je.
De volwassene die achter het kind rijdt moet iets meer aan de binnenkant van de weg rijden: zo maak je het achteropkomend verkeer er attent op dat hier een kind aan het fietsen is en bescherm je je kind.
Op plaatsen waar ook auto's rijden moet je kind een paar manoeuvres en tekens onder de knie hebben.
Voor afslaan en inhalen kan jij beter altijd het initiatief nemen. Maar soms kan dat niet, daarom is het belangrijk dat je kind de regels kent. Leg hem uit dat hij een arm moet uitsteken om de auto's te tonen dat hij wil afslaan. De linkerarm om links af te slaan en de rechterarm om rechts af te slaan.
Inhalen mag altijd pas gebeuren na beoordeling van de situatie, en altijd langs links. - Langs rechts voorbijrijden is toegelaten als de voertuigen stilstaan en je op een fietspad rijdt. - Ook bij inhalen moet hij de arm uitsteken, zijn linker arm, pas als de weg vrij is mag hij inhalen en meteen daarna moet hij weer invoegen.
In de stad krijgt je kind te maken met speciale verkeersregels voor fietsers. Bijvoorbeeld: een onderbord bij een verkeerslicht waardoor fietsers "rechts mogen afslaan zelfs als het licht op rood staat" of een bord onder een verboden richting-bord waardoor fietsers toch in de verboden richting mogen rijden.
Een van de belangrijkste aanbevelingen voor fietsers jonger dan 12 jaar: een fietshelm dragen. Een fietshelm is niet verplicht, maar wordt wel heel sterk aanbevolen, ook voor wie ouder is dan 12 trouwens.
Plak reflecterende stroken op jouw fietshelm en op die van je kind voor bij verminderde zichtbaarheid, bijvoorbeeld bij regenweer, mist of valavond. Denk er ook aan om de reflectoren op de pedalen goed schoon te houden of zet spaakreflectoren op de wielen.
Je kind laten meefietsen in het verkeer vraagt wat voorbereiding! Voordat je van je jonge fietser een verstandige verkeersdeelnemer kan maken die de wegmarkeringen respecteert en stopt als het licht op rood springt, moet je kind eerst over voldoende fietsvaardigheid beschikken. Als het zover is, wordt het tijd om hem de belangrijkste verkeersregels bij te brengen: verkeersborden, links inhalen of rechts voorbijrijden, afslaan ... Door de belangrijkste regels en verplichtingen te kennen zal je kind - en ook jij - veiliger fietsen en zelfs in situaties waarin hij snel moet beslissen de beste optie kiezen. Oefening baart kunst!
Veel fietsplezier!
