Stress & slaap: 8 dagdagelijkse probleempjes die je kunt oplossen door te gaan zwemmen

Zeven uur 's ochtends. Je wekker gaat af. En je bent nog maar net uit je bed of je voelt je alweer moe. Ja hoor, dit wordt een lange dag... Het spreekt voor zich: je slaapt niet voldoende. Minder dan zes uur slaap per nacht is echt niet genoeg. Misschien moet je maar eens wat vroeger je bed in.  Goed nieuws: zwemmen kan helpen, door het water zelf, en omdat je goede gewoonten inbouwt in je leven. Het is al lang geen geheim meer dat regelmaat helpt om vooruitgang te maken. Idealiter ga je 3 keer per week zwemmen, met een trainingsschema. Dat koppel je dan aan een aangepaste voeding en een goed slaapritme.  Het is een vicieuze cirkel: door het zwemmen slaap je beter en doordat je goed slaapt ga je beter zwemmen. Gemakkelijker (en sneller) je doelen behalen zou je dus ook moeten motiveren om een beetje vroeger te gaan slapen.

Drie uur 's nachts. Je ligt al ongeveer twee uur in je bed te woelen. Je hebt je schaapjes geteld en gedubbelcheckt. En ze daarna nog eens geteld. Maar, niets aan te doen, je geraakt maar niet in slaap. Je raakt gefrustreerd en je weet nu al dat de volgende dag een ramp wordt.  Mijn tip? Baantjes trekken om je slaapproblemen voor te blijven. Want zwemmen (en sport in het algemeen) bevordert het inslapen, in tegenstelling tot wat veel mensen denken. Je verbrandt calorieën (ongeveer 400 per uur!) en verbruikt energie, en daar word je moe van. Het is natuurlijk wel het beste om niet te intensief te trainen in de drie uur voordat je gaat slapen. Hou je triatlontraining dus best voor een ander moment van de dag. Je lichaam moet na het sporten namelijk voldoende kunnen afkoelen voordat je kunt gaan slapen.

Je hebt even een rekensommetje gemaakt en je zit goed: je komt netjes aan je 8 uur slaap. Goed zo! En toch blijf je moe. In het midden van de dag begin je al te knikkebollen. Je dagelijkse powernapje heeft duidelijk geen enkele zin meer. Hier is er een probleem met de kwaliteit van je slaap. Je moet natuurlijk voldoende slapen, maar je moet ook goéd slapen.  En tadaa! Zwemmen doet ook wonderen voor de kwaliteit van je slaap. Eerst en vooral regelt zwemmen je circadiaans ritme, of anders gezegd je slaap-waakritme, doordat je energie verbruikt en er hormonen vrijkomen in je lichaam.  Ook helpen de endorfines die je tijdens je zwemsessie aanmaakt om te ontspannen en om beter te slapen. Onnodig om nog eens te herinneren aan de directe link tussen slaap en stress. Kortom: hoe minder stress je hebt, hoe beter je zult slapen.

De ene dag heb je last van je rug. De andere dag heb je zware benen... Je staat duidelijk onder druk en je spieren trekken aan de noodrem. Chronische stress heeft ook invloed op ons lichaam. En niet altijd in de goede zin. Een goede massage kan soelaas bieden (knipoog naar je partner). Zwemmen ook.  Door te sporten ontspannen je spieren. En dat is al helemaal het geval voor zwemmen: het heeft echt positieve invloeden op je zenuwstelsel en je spieren. Als je in het water ligt ontspannen je spieren, gewoon al door het gevoel van het water rondom je en doordat je kunt drijven. Het is ook goed voor je psychologisch welzijn.  Mijn advies: een intensieve zwemsessie zorgt ervoor dat je lichaam meer endorfines aanmaakt en dat je echt kunt ontspannen. Baantjes trekken maar! In het artikel hieronder gaan we trouwens wat dieper in op de voordelen van zwemmen voor je fysieke gezondheid. 

Je bent prikkelbaar. Je bent snel geïrriteerd en je hebt al een paar collega's afgesnauwd. Je emoties laaien af en toe hoog op en je kunt ze niet meer kanaliseren. Je bent duidelijk niet alleen fysiek gespannen. Ik val in herhaling, ik weet het, maar waarschijnlijk heb je stress.  Om die te ventileren en er alleen maar de positieve aspecten van te behouden (want ja, die zijn er ook!), is zwemmen echt een heel goed idee. Ik heb het al gehad over enkele positieve effecten van zwemmen (en ik ga er zo meteen nog enkele toelichten), maar het is ook heel goed om je emoties te leren controleren en te beheersen. Dat begint trouwens al op heel jonge leeftijd, als je je schrik voor het water moet overwinnen. Bij een uitje naar het zwembad kun je bovendien alle negatieve gevoelens van je dag in het water achterlaten.

Je voelt je down. De stress beïnvloedt je humeur en het gaat allemaal even wat moeilijker. Een paar baantjes per week kunnen misschien al volstaan om je weer te laten glimlachen. En je goede humeur terug te vinden. Ik leg even uit hoe dat komt.  Ik heb het al gehad over de positieve effecten van endorfines. Welnu, het zijn net die endorfines die je welzijn bevorderen, waardoor je plezier hebt in wat je doet en een gevoel van euforie krijgt. Tijdens je zwemsessie maken je hersenen specifieke molecules aan, endorfines, die ongeveer dezelfde werking hebben als opium. Zwemmen is dus eigenlijk een antidepressivum. Bovendien zijn er ook raakvlakken tussen zwemmen en mediteren: je gaat diep ademhalen en je maakt repetitieve bewegingen. En het water heeft kalmerende en relaxerende eigenschappen. Zelfs de kleur van het water zou je zin geven om te mediteren. Blijf je echter gestrest? Dan zou ik je aanraden om eens een arts op te zoeken.

Twee verkoudheden en een bronchitis op twee weken tijd, da's toch wel een beetje te veel, niet? Stress is niet meteen goed voor je immuunsysteem, omdat je, als je stress hebt, een specifiek hormoon aanmaakt: cortisol.  Regelmatig gaan zwemmen zorgt voor een goed, actief immuunsysteem. Het verhoogt dus je immuniteit. Ook loop je minder kans op cardiovasculaire aandoeningen.  De weldoende factor hierbij: koud water. Zwemmers die in open water zwemmen hebben minder vaak last van aandoeningen aan de luchtwegen. Laat een kleine verkoudheid je dus niet uit het water houden!

Je bent (alweer!) je sleutels kwijt, en je herinnert je absoluut niet waar je ze het laatst gezien hebt. Erger: soms vergeet je ook andere, belangrijker dingen. Je hebt duidelijk een paar gaten in je geheugen. Geen nood, dat gebeurt ons allemaal wel eens. Je wordt niet gek, je bent gewoon een beetje gespannen. Er is, zonder dat we daar wetenschappelijk te veel over gaan uitwijden, een eenvoudige verklaring voor: stress heeft ook een invloed op ons geheugen. Helaas!  Maar gelukkig is de schade niet onherstelbaar. Integendeel zelfs. Wetenschappelijke studies (die werden gepubliceerd in het Journal of the International Neuropsychological Society, voor wie het wil weten) hebben bovendien aangetoond dat sport je geheugen kan boosten. Zwemmen is dus een goede manier om je angsten te overwinnen en je geheugen te verbeteren.