Doelman

Doelman (-vrouw): een vak apart!

Alleen tussen de palen. De zondebok bij de kleinste fout. Doelmannen hebben een cruciale positie in het elftal maar staan vaak alleen op het terrein. Ze zijn uniek, in alle betekenissen van het woord. Welkom in het leven van de doelman!

Doelman

Mentaal ijzersterk

4-4-2. 4-3-3. 3-5-2. Als er over tactiek wordt gepraat, worden slechts tien spelers bij het spel betrokken. De veldspelers zijn immers voortdurend in beweging en moeten het tactisch plannetje van de coach uitvoeren. De doelman komt tijdens de tactische besprekingen amper aan bod. Het is net alsof hij alleen maar de netten van zijn doel schoon moet houden. In het moderne voetbal is een doelman echter veel meer dan iemand die de ballen stopt. We geven je alvast een overzicht van een aantal eigenschappen die een doelman moet hebben.

Een van de belangrijkste kwaliteiten van een doelman is mentale kracht: hij moet op elk moment geconcentreerd zijn. Dat lijkt misschien vanzelfsprekend maar het minste concentratieverlies wordt vaak meteen afgestraft. Als doelman ben je dan de pineut en heb je ook nog eens zelden of nooit het geluk dat iemand je fout rechtzet. Vraag dat maar eens aan Luis Arconada, Loris Karius of David James.

Doelman

Communicatie en inzet

Een doelman heeft een niet te onderschatten voordeel ten opzichte van zijn ploeggenoten: hij ziet het spel voor zich. Hij kan dus een cruciale schakel zijn om de verdediging van een elftal goed neer te zetten maar ook om de aanvallers van de tegenpartij te slim af te zijn. Het is dan ook van cruciaal belang dat een doelman goed kan communiceren. Hij moet er niet voor terugdeinzen om tijdens de wedstrijd te praten of te schreeuwen om door zijn medespelers gehoord te worden. 

Een doelman moet zich ook met zijn fysieke uitstraling kunnen onderscheiden. Hij moet namelijk zoveel mogelijk angst inboezemen bij de tegenstander. Inzet en overgave zijn hierbij van cruciaal belang, vooral bij het uitkomen. Groot zijn is in dat opzicht misschien wel een voordeel maar kleinere keepers kunnen minstens evenveel indruk maken! Het is vooral een kwestie van overgave en goed anticiperen. Doelmannen die het spel goed lezen, kunnen beter positie kiezen en met meer kans op succes in de voeten van de tegenstander duiken.

Een doelman is geen passieve speler. Hij moet niet in zijn doel blijven wachten op een aanval van de tegenstander. Hij moet daarentegen actief deelnemen aan het spel door de juiste positie te kiezen. Doelmannen moeten niet op hun lijn blijven plakken maar positie kiezen naargelang het spelverloop op het terrein. Hierdoor kunnen ze beter ingrijpen, inschatten wanneer een aanvaller op doel gaat trappen en anticiperen op mogelijke fouten van zijn medespelers. 

Doelman

Fysieke vaardigheden ontwikkelen

Doelmannen trainen meestal apart en krijgen 'specifieke' trainingen. Tijdens die trainingen werken ze aan hun onmisbare fysieke vaardigheden. Keepers worden tijdens dergelijke trainingen steeds tot het uiterste gedreven. Ze moeten niet alleen bijzonder geconcentreerd zijn maar ook fysiek het beste van zichzelf geven. Paradoxaal genoeg is de doelman de speler die het hardste traint terwijl hij tijdens de wedstrijd de bal het minst aanraakt. Waarom eigenlijk? Hij is de laatste reddingsboei van zijn team en als hij een fout maakt, kan het zijn team de overwinning kosten. Hij moet dus al zijn vaardigheden voortdurend bijschaven om tijdens de 90 minuten en de blessuretijd zo efficiënt mogelijk te zijn.

Een goede doelman moet steeds alert zijn om op elke situatie zo snel mogelijk te reageren. Om ervoor te zorgen dat zijn medespelers bij hoekschoppen op hem kunnen rekenen, moet een doelman ook een uitstekende sprongkracht hebben. Zo kan hij boven de aanvaller uittorenen om een tegendoelpunt te vermijden. Een doelman moet niet alleen goed kunnen springen maar ook uitstekend kunnen duiken om op zijn lijn haast onklopbaar te worden.

Doelman

Een goede traptechniek is goud waard

Het jaar 1992 is een kantelpunt voor doelmannen. Vanaf dat jaar mogen ze een terugspeelbal niet meer in de handen nemen. Het is dan ook definitief verleden tijd dat een goede doelman enkel goede handen nodig had. Een doelman moet nu ook echt goed uit de voeten kunnen.

Goede voeten zijn cruciaal voor een moderne doelman. De beste keepers van het moment zijn vaak de eerste schakel in een succesvolle aanval van hun team. Ze bieden hun medespelers een oplossing aan en kunnen het spel zelfs in een bepaalde richting sturen. Koelbloedigheid, kalmte en technische bagage zijn eigenschappen die bij een moderne doelman absoluut niet mogen ontbreken. En als een doelman vindt dat zijn techniek nog wat bijgeschaafd moeten worden, kan hij best zo weinig mogelijk risico's nemen.

Of om het met de woorden van Christophe Lollichon (keeperstrainer bij Chelsea FC) te zeggen: “De doelman is een veldspeler die zijn handen mag gebruiken. Een doelman is dus veel meer dan een 'shot stopper'. Hij moet het spel begrijpen, net zoals een middenvelder. Dat is van cruciaal belang.”

Een team met een doelman die niet goed uit de voeten kan, zal in het moderne voetbal geen wedstrijd domineren. Dominant spelende ploegen spelen de bal immers ook naar achter om het spel verzorgd te kunnen opbouwen. De keeper heeft dan ook een voet in de opbouw van het spel.